บวบ เป็นผักที่มีความนิยมนำไปปรุงอาหารเพื่อรับประทาน เพราะ เป็นผักที่มีรสหวาน กรอบ อีกทั้งยังมีประโยชน์ต่อร่างกายมากมาย เช่น มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ รักษาโรคไซนัสอักเสบ ต้อกระจก ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง เป็นต้น ทำให้บวบนั้นเป็นที่สนใจของกลุ่มลูกค้าเป็นอย่างมาก แต่บวบนั้นก็ไม่ได้มีเพียงชนิดเดียว วันนี้เราจึงนำ บวบงู มาแนะนำกัน
บวบงู มีลักษณะยาว ห้อยปลายลงมาด้านล่าง มีหลายรูปทรงทั้งตรงและบิดงอ ซึ่งความยาวของผลบวบงูนั้นยาวได้ถึง 200 เซนติเมตรเลยทีเดียว สีของผลโดยมากจะเป็นสีเขียวเข้ม มีลายสีเขียวอ่อนหรือขาวพาดยาวแนวตั้งลงมา แต่บางพันธุ์ก็จะเป็นสีเขียวอ่อนพาดลายขาว หรือเป็นสีขาวไม่เห็นลายก็มี ผลบวบงูจะนิ่มไม่แข็ง สามารถบิดหักเป็นท่อนได้โดยง่าย ภายในผลจะมีเมล็ดขนาดค่อนข้างใหญ่สีเทาจางจำนวนมาก ซึ่งเมล็ดเหล่านี้รวมทั้งส่วนที่เหนียว ๆ จะถูกนำออกก่อนไปประกอบอาหาร และโดยมากเปลือกก็มักจะถูกปอกออกก่อนเช่นกัน แต่หากจะรับประทานทั้งเปลือกก็ได้
วิธีการปลูก
การเตรียมกล้า :
1. นำปุ๋ยดินหมักชีวภาพ ดิน และแกลบดำ อย่างละเท่าๆกัน ผสมกันแล้วกรอกลงถุงเพาะ
2.หยอดเมล็ดบวบลงถุงเพาะ รดน้ำ จนบวบโตมีใบแท้ 2 ใบ จึงนำต้นกล้าไปปลูกได้
การเตรียมค้างและการย้ายลงหลุมปลูก :
1. ค้าง การทำค้างให้บวบเลื้อยจะใช้ไม้ไผ่สานแบบขัดแตะ ยกร้านสูงจากพื้นประมาณ 1.80 เมตร
2. ปักหลักตรงหลุมปลูก เพื่อเป็นค้างผูกเถาบวบขึ้นสู่ร้าน ผูกปลายค้างติดร้านให้แน่น ไม่โยก
3. หลุมปลูกควรรองก้นหลุมด้วยปุ๋ยหมักชีวภาพ อย่างน้อย 1 บุ้งกี๋ต่อหลุม คลุมด้วยฟางแห้ง หรือหญ้าแห้ง ปลูกหลุมละ 1 ต้น
4. หลุมควรห่างกันประมาณ 1.50 x 1.50 เมตร
การดูแลรักษาบวบงู :
1. ขณะต้นกล้าที่ย้ายมา ยังเล็กอยู่ จะมีแมลงเต่าทองเข้าทำลาย เจาะใบ ให้ได้รับความเสียหาย ควรป้องกัน โดยการล้อมกรอบต้นกล้าด้วยหลักไม้ 4 หลัก แล้วปิดด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์
2. ควรใช้ต้นกล้วยมาผูกเถาของบวบ ติดค้างจนถึงร้านบวบ
3. คอยปลิดแขนงออก ให้มียอดเถาเดียว ขึ้นร้าน แต่เมื่อขึ้นบนร้านให้มีหลายแนงยิ่งดี จะมีผลดก
4. ควรเติมปุ๋ยหมักชีวภาพอยู่เสมอๆ ทุกๆ 15 วัน และรดน้ำให้ชุ่ม
5. ฉีดพ่นน้ำหมักสะเดา ทุกสัปดาห์
6. ควรตัดผลบวบขณะอายุที่เหมาะสมต่อการเก็บเกี่ยว
7. ขณะผลบวบหอมยังเล็ก มักถูกแมลงวันทองทำลาย ป้องกันโดยใช้หนังสือพิมพ์ห่อหุ้ม
การให้ปุ๋ย :
ช่วงที่บวบออกดอกเราควรจะบำรุงด้วยปุ๋ยสูตร 15-15-15 รอบโคนต้นและให้ใส่ต่อเนื่องไปสัปดาห์ละ 1 ครั้ง การใส่ปุ๋ยบำรุงต้นบวบนี้จะทำให้เราสามารถเก็บผลบวบขายได้ทุกวัน แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ต้องไม่ลืมรดน้ำด้วยโดยเฉพาะในช่วงหน้าแล้งก็ ต้องรดน้ำประจำเช้า-เย็น จึงได้มีการขุดบ่อน้ำเอาไว้เพื่อรดพืชผักในสวนแห่งนี้
การเก็บเกี่ยว :
บวบงูใช้เวลาในการปลูกเพียง 45 วัน ก็สามารถเก็บผลผลิตจำหน่ายได้แล้ว ซึ่งสามารถเก็บขายได้นานถึง 5 – 6 เดือน จึงจะรื้อร้านและปลูกใหม่และหมุนเวียนอย่างนี้เรื่อยไป
แหล่งที่มา
ขอขอบคุณ : เทคโนโลยีชาวบ้าน / รักบ้านเกิด / วิชาเกษตร