การปลูกกล้วยไม้ ไม่มีขั้นตอนที่ยุ่งยาก แต่ถ้าจะปลูกก็ควรศึกษาประเภท สายพันธุ์ การนำไปใช้ประโยชน์ ให้ดีก่อน เพราะกล้วยไม้แต่ละชนิดมีความต้องการต่างกัน
วิธีการปลูกยังเป็นปัจจัยสำคัญ ที่ช่วยบังคับการเจริญเติบโตของกล้วยไม้ ถ้าใช้วิธีการปลูกที่ไม่เหมาะสม กล้วยไม้ก็เจริญงอกงามได้ไม่ดีเท่าที่ควร ในการปลูกต้องพิถีพิถันเป็นอย่างดี
การปลูกลูกกล้วยไม้ขนาดเล็ก
- ล้างลูกกล้วยไม้ ก่อนปลูก
- นำลูกกล้วยไม้จากการเพาะเนื้อเยื่อ ออกจากขวดเพาะ แล้วล้างเศษวุ้นอาหารให้หมด
- จุ่มลูกกล้วยไม้ลงในน้ำยานาตริฟิน ในอัตราส่วน น้ำยา 1 ส่วน ต่อ น้ำสะอาด 2,000 ส่วน แล้วนำไปผึ่งให้แห้ง ในที่ร่ม
- แยกลูกกล้วยไม้ออกเป็น 2 ขนาด คือ ขนาดเล็กกับขนาดใหญ่พอจะปลูกลงในกระถาง 1 นิ้ว
วิธีการปลูก
- ปลูกในกระถาง 1 นิ้ว ใช้ถ่านก้อนเล็กๆ รองก้นกระถางพอประมาณ
- โรยออสมันด้าทับ พอประมาณ แต่ให้ระดับออสมันด้าต่ำกว่าขอบกระถาง ใช้ไม้กลมๆ เจาะผิวหน้าออสมันด้าในกระถางให้เป็นรูลึกและกว้างพอสมควร ( หากไม่มีออสมัน สามารถใช้กาบมะพร้าวสับเป็นชิ้นเล็กๆ แทนได้ )ใช้เครื่องมือปากคีบ คีบลูกกล้วยเบาๆ เอารากหย่อนลงไปในรูที่เจาะไว้ ให้ยอดตั้งตรง กลบออสมันด้าลงไปในรูให้ทับรากจนเรียบร้อย ควรจัดระยะห่างระหว่างต้นให้พอดี กระถางหมู่ขนาดปากกว้าง 4 นิ้ว ปลูกลูกกล้วยไม้ได้ประมาณ 40-50 ต้น
การปลูกลูกกล้วยไม้ขนาดใหญ่
นำลูกกล้วยไม้ออกจากภาชนะปลูก โดยใช้ไม้ หรือวัสดุแข็งๆ แซะวัสดุปลูกลูกกล้วยไม้ออกจากกระถางปลูกเบาๆ ถ้าเป็นวัสดุปลูก ออสมันด้า ให้แซะออสมันด้าในกระถางปลูกตามแนวตั้งออกมาเบาๆ ใช้นิ้วมือรีดเส้นออสมันด้าให้คงเป็นรูปตามเดิม แผ่ออสมันด้าแผ่บนฝ่ามือ หยิบลูกกล้วยไม้มาวางทับ ให้โคนต้นอยู่ในระดับผิวหน้าตัดของออสมันด้าพอดี หรือต่ำกว่าเล็กน้อย รวบออสมันด้าเข้าด้วยกัน ก่อนนำลงวางในกระถาง สำหรับวัสดุปลูกอื่นๆ เมื่อแซะออกจากกระถางปลูกใบเดิมแล้ว ค่อยๆ ประคองทั้งต้น ราก และวัสดุปลูกกล้วยไม้วางลงกึ่งกลางของภาชนะปลูกใบใหม่ สำหรับลูกกล้วยไม้ขนาดเล็กที่อยู่ในกระถางหมู่มาเป็นระยะเวลาประมาณ 6 เดือนขึ้นไป มีลำต้นใหญ่แข็งแรงพอสมควรแล้วควรย้ายไปปลูกลงในกระถาง 1 นิ้ว โดยนำกระถางหมู่ไปแช่น้ำประมาณ 10 นาที ค่อยๆ แกะรากที่จับกระถางและเครื่องปลูกออก แยกเป็นต้นๆ นำไปปลูกลงในกระถาง 1 นิ้วเช่นเดียวกัน
วิธีการปลูก
- ปลูกในกระถางหมู่หรือกระถางดินเผาทรงสูงขนาด 4 ถึง 6 นิ้ว ใช้ถ่านขนาดประมาณ 1 นิ้ว รองก้นกระถางด้วยถ่าน พอประมาณ
- โรยออสมันด้าทับ หนาประมาณ 1 นิ้ว ให้ระดับออสมันด้าต่ำกว่าขอบกระถางประมาณครึ่งนิ้ว
- ใช้ไม้กลมๆ เจาะผิวหน้าออสมันด้าในกระถางให้เป็นรูลึกและกว้างพอสมควร
( หากไม่มีออสมัน สามารถใช้กาบมะพร้าวสับเป็นชิ้นเล็กๆ แทนได้ ) - วางลูกกล้วยไม้ลงกึ่งกลางภาชนะปลูก
- เพิ่มวัสดุปลูกเช่น ถ่าน กาบมะพร้าว ลงไปแต่อย่าให้แน่นมาก ควรมีช่องว่างให้รากกล้วยไม้ได้หายใจ หรือทำงานตามระบบได้สะดวก
- นำเข้าไปเก็บไว้ในเรือนเลี้ยงกล้วยไม้ และรดน้ำ
การปลูกลงในกระเช้า
กล้วยไม้ในกระถาง 1 นิ้ว ที่จะนำมาปลูกลงในกระเช้า รากต้องเจริญแข็งแรงดี มีใบยาวประมาณข้างละ 2 นิ้ว ปลูกมาประมาณ 6-7 เดือน นำไปปลูกลงในกระเช้าไม้ขนาด 3 ถึง 5 นิ้ว
วิธีการปลูก
- นำกระถางนิ้วไปแช่น้ำประมาณ 5-10 นาที เพื่อให้แกะออกจากกระถางได้ง่าย ใช้นิ้วดันที่รูก้นกระถาง ทั้งต้นและวัสดุปลูกจะหลุดออกมา
- วางกล้วยไม้ลงกึ่งกลางกระเช้าที่เตรียมไว้ ใส่ถ่านขนาดพอเหมาะลงไปในช่องระหว่างวัสดุปลูกกับผนังของกระเช้าให้พยุงลำต้นได้ นำไปแขวนไว้ในเรือนกล้วยไม้ และรดน้ำ
การปลูกกล้วยไม้ต้นใหญ่
ย้ายภาชนะปลูกเมื่อลูกกล้วยไม้มีใบยาว 4 ถึง 5 นิ้ว ควรย้ายไปปลูกในกระเช้าไม้ขนาด 8 ถึง 10 นิ้ว โดยสวมกระเช้าเดิมลงไปในกระเช้าใหม่เพื่อไม่ให้รากกระทบกระเทือน ใช้ถ่านก้อนใหญ่ๆ วางหลวมๆ หรือไม่ใช้เลยก็ได้ เพราะกล้วยไม้ไม่ต้องการเครื่องปลูกที่แน่นและชื้นแฉะเป็นเวลานานๆ หรือ ถ้าไม่ต้องการสวมกระเช้าเดิมลงไปก็นำกระเช้าเดิมไปแช่น้ำก่อน เพื่อให้แกะรากที่จับติดกระเช้าออกได้ง่าย นำต้นที่แกะออกแล้ววางกึ่งงกลางกระเช้า ให้ยอดตั้งตรง มัดรากบางรากให้ติดกับซี่พื้นด้านข้างของกระเช้า ใส่วัสดุปลูกแบบหลวมๆ และรดน้ำ การตกแต่งกล้วยไม้ต้นใหญ่ก่อนปลูก กล้วยไม้ต้นใหญ่ที่ได้มาจากที่อื่น หรือได้จากการแยกหน่อ จะต้องตัดรากและใบที่เน่าหรือเป็นแผลใหญ่ๆ ทิ้งก่อน รากบางส่วนที่ยังดีแต่ยาวเกินไป อาจตัดให้สั้นจนเกือบถึงโคนต้น แล้วทาแผลที่ตัดทุกแผลด้วยปูนแดงหรือยาป้องกันโรค เช่น ออร์โธไซด์ 50 ผสมน้ำให้เละมากๆ นำต้นกล้วยไม้ลงปลูกในกระเช้าไม้ซึ่งมีขนาดเหมาะสมกับลำต้น นอกจากนี้ อาจนำกล้วยไม้ต้นใหญ่ไปผูกติดกับท่อนไม้ หรือกระเช้าสีดา ให้โคนต้นติดอยู่กับภาชนะปลูก ตั้งยอดตรงทาบขึ้นไปหรือโน้มไปข้างหน้าและหงายส่วนยอดขึ้น มัดลำต้นบริเวณเหนือโคนต้นขึ้นไปเล็กน้อยให้ติดกับภาชนะปลูกด้วยเชือกฟางหรือลวด 1 ถึง 2 จุด และมัดรากใหญ่ๆ ให้ติดกับภาชนะปลูกอีก 1 ถึง 2 จุด เพื่อให้ติดแน่น อาจใช้กาบมะพร้าวกาบอ่อนชุบน้ำให้ชุ่ม มัดหุ้มบางๆ รอบโคนต้นกล้วยไม้เหนือรากเล็กน้อยติดกับท่อนไม้ และนำท่อนไม้หรือกระเช้าสีดาไปแขวนบนราวเมื่อเกิดรากใหม่เกาะติดภาชนะปลูกดีแล้ว จึงตัดเชือกฟางหรือลวดออก
การปลูกกล้วยไม้ฟาแลนอปซีส
วิธีการปลูก
- วิธีปลูกกล้วยไม้ฟาแลนอปซีส
ปลูกลงกระถางหรือกระเช้าไม้ ควรตั้งต้นกล้วยไม้ตรงกลางภาชนะปลูก ให้โคนต้นอยู่ต่ำกว่าขอบภาชนะปลูกเล็กน้อย การวางต้นกล้วยไม้สูงเกินไปจะทำให้รากกล้วยไม้ได้รับความชื้นไม่เพียงพอ แต่ถ้าปลูกต่ำเกินไปกล้วยไม้ก็จะอยู่ในสภาพที่ชื้นหรือแฉะเกินไป - การใส่วัสดุปลูกอย่าใส่มากเกินไปควรใส่แค่กลบรากเท่านั้น จนกระทั่งสูงขึ้นมากลบส่วนของส่วนโคนต้น เพราะจะทำให้โคนต้นแฉะและโคนใบเน่าได้
แหล่งที่มา
ขอขบคุณ : m-group