การตอนกิ่งพันธุ์แบบอากาศ(Air Layering) คือวิธีการขยายพันธุ์พืชประเภทหนึ่ง เป็นการทำให้รากของพืชงอกในขณะที่ยังติดอยู่กับลำต้นเดิม ความเหมาะสมของฤดูกาลการตอนกิ่ง คือฤดูฝนจะเหมาะสมที่สุด
วัสดุอุปกรณ์ที่ต้องเตรียม
1.แก้วพลาสติกพร้อมฝาปิด
2.คัตเตอร์หรือมีดคมๆ
3.เทปใส
4.แกลบดิน+ขุยมะพร้าว+พีทมอส (คือวัตถุที่เกิดจากการย่อยสลายของมอส หาซื้อได้ตามร้านขายต้นไม้ค่ะ)
5.น้ำยาเร่งราก
6.กระดาษหนังสือพิมพ์
7.เชือกและกิ่งไม้
วิธีการตอนกิ่งพันธุ์แบบอากาศ
การตอนกิ่งในอากาศโดยเฉพาะแบบควั่นกิ่งนั้นเหมาะสำหรับไม้ดอกไม้ประดับ เช่น กุหลาบ โกสน โมก และในไม้ผลบางชนิด เช่นมังคุด มะม่วง ลำไย มะเฟือง เป็นต้น
1 ขั้นตอนแรกทำการเลือกกิ่งพันธุ์ที่มีอายุไม่เกิน 1 ปี ซึ่งจะออกรากได้ดีกว่ากิ่งที่มีอายุมาก และควรเป็นกิ่งที่สมบูรณ์
2 ขั้นต่อมาทำการควั่นเปลือกกิ่ง ขนาดยาวประมาณเส้นรอบวงของกิ่ง ทั้งด้านบนและล่างของกิ่ง จากนนั้นลอกเอาเปลือกด้านนอกออกและขูดเยื่อเจริญที่เป็นเมือกลื่นๆภายในรอบกิ่งออกให้หมด จากนนั้นใช้เชือกมัดพร้อมกิ่งไม้เล็กไว้ใต้แก้ว เพื่อไม่ให้แก้วหล่น
3 นำแก้วพาสติกผ่ากลางแล้วใส่กิ่งตอน นำขุยมะพร้าวเก่า+(พีทมอส)+แกลบดิบ ที่แช่น้ำไว้จนอิ่มตัวดีแล้ว แล้วบีบน้ำออกพอหมาดๆยัดใส่ลงในแก้วพลาสติกโดยอย่าให้แน่นมากนัก แล้วใช้ฝาปิดแก้ว เสร็จแล้วนำเทปใสพันรอบแก้วให้แก้วมีทรงดังเดิม
4 ขั้นต่อมานำน้ำยาเร่งรากทาป้ายไปเหนือบริเวณรอยควั่นขึ้นไปประมาณ 2-4 ซม. แล้วรอจนน้ำยาแห้ง
5 ใช้กระดาษหนังสือพิมพ์เก่าหรือฟรอยห่อแก้วไว้ ทำเช่นนี้ป้องกันความร้อนจากแสงแดดมาทำลายเนื้อเยื่อได้ หลังจากนั้นประมาณ 20 วัน ก็จะเริ่มมีรากงอกออกมาให้เห็น
6 เมื่อกิ่งตอนงอกรากเริ่มแก่กลายเป็นสีเหลืองหรือมีสีน้ำตาล ปลายรากออกสีขาวและมีจำนวนรากมากพอเต็มถุง จึงตัดกิ่งตอนไปชำหรือปลูกได้เลยค่ะ
ขอบคุณที่มา จ่าชาติ ไร่เปี่ยมสุข